Charakterystyka i zasada działania

Dzięki zastosowaniu odpowiedniego mechanizmu dźwigniowego (tzw. mechanizm kolanowy), zaciski szybkomocujące charakteryzują się kilkoma zasadniczymi zaletami:

Mechanizm dźwigniowy blokuje się samoczynnie w pozycji zamkniętej, przeciwdziałając siłom wywieranym na ramię dociskowe.

Układ kinematyczny mechanizmu dźwigniowego umożliwia zwielokrotnienie siły działania ramienia dociskowego względem tej przyłożonej do dźwigni z rękojeścią.

Ramię zaciskowe cofa się do takiego stopnia, że przedmiot obrabiany można wsuwać i wysuwać całkowicie bez przeszkód.

Nacisk na rękojeść, na tym etapie zamykania, wywołuje dynamiczny przechył ramienia dociskowego w kierunku elementu, który ma zostać przytrzymany.

Mechanizm kolanowy nie jest jeszcze domknięty, więc każda siła przeciwstawna działająca na ramię dociskowe może go otworzyć.

W tym położeniu, wszystkie trzy sworznie układu dźwigniowego, są ułożone w jednej linii, uzyskując maksymalną siłę zaciskową Fs (martwy punkt środkowy).

Siła zaciskowa Fs wywierana na mocowany przedmiot zależy głównie od następujących kryteriów:

  • siły wejściowej przykładanej do rękojeści,
  • położenia śruby dociskowej na ramieniu dociskowym.

Ponieważ siła przyłożona do dźwigni przez operatora nie jest znana, siła zaciskowa Fs podawana jest jedynie w odniesieniu do dociskaczy pneumatycznych.

Siła zaciskowa Fs zmienia się w zależności od miejsca zamocowania śruby dociskowej na ramieniu dociskowym.

Siła zaciskowa zwiększa się również, kiedy powierzchnia dociskowa śruby styka się z dociskanym przedmiotem przed osiągnięciem martwego punktu przez mechanizm dźwigniowy. Ten efekt jest szczególnie wyczuwalny przy zastosowaniu śruby dociskowej z elastycznym łbem.

W tym położeniu dźwignia osiągnęła położenie końcowe, a mechanizm ko- lanowy przekroczył martwy punkt. Zacisk jest zabezpieczony przed otwarciem, dopóki nie zostanie zwolniony przez pociągnięcie dźwigni.

Siła, którą zacisk jest w stanie wytrzymać w tym położeniu bez trwałego odkształcenia, jest znana jako siła przytrzymania FH. Określana w tabelach siła przytrzymania ma wartość orientacyjną i zależy głównie od:

  • wielkości (wymiary, geometria) zacisku szybkomocującego,
  • położenia śruby na ramieniu dociskowym.

Siła przytrzymania FH dociskaczy szybkomocujących podawana jest każdorazowo w stosunku do konkretnego położenia (odległość r) ramienia dociskowego.

Na wszystkich kartach katalogowych zaciski przedstawione są w ich położeniu zamkniętym. Wszelkie odniesienia do sił podano w N (Newtonach).

Zaciski szybkomocujące - Modele

Dociskacze pionowe

Dźwignia i ramię dociskowe poruszają się w tym samym kierunku. Po zamknięciu dociskacza dźwignia znajduje się w pozycji pionowej.

Do zastosowań, w których występują znaczne siły i wiele cykli dociskania, polecane są wersje „Longlife“.


Dociskacze poziome

Dźwignia i ramię dociskowe poruszają się w przeciwnych kierunkach. Po zamknięciu dociskacza, dźwignia znajduje się w pozycji poziomej (wersja płaska).


Napinacze suwakowe

W przypadku tych napinaczy ruch wahadłowy dźwigni jest przekształcany na ruch osiowy, powodując pchanie lub ciągnięcie popychacza.

Poza jednym modelem (GN 841), wszystkie pozostałe napinacze blokują się w obu skrajnych położeniach. Nadają się więc zarówno do pracy w funkcji dociskania, jak i naciągu.


Zapięcia

W przypadku tych zacisków ruch wahadłowy dźwigni jest przekształcany na ruch osiow, dociągający zaczep zapięcia do jego korpusu.

Mechanizm kolanowy przytrzymuje zapięcie po zamknięciu. Dostępne są również zapięcia z dodatkową blokadą, zabezpieczają przed przypadkowym otwarciem.


Zaciski pneumatycznie

Łączą w sobie zalety zacisku szybkomocującego z zaletami oferowanymi przez pneumatykę tj.:

  • stała Siła Zaciskowa Fs niezależna od operatora,
  • kilka zacisków może być zamykanych jednocześnie,
  • dociski pneumatyczne mogą być zasilane z różnych punktów operacyjnych (zdalne sterowanie, koordynacja i kontrola przez inne maszyny),
  • niektóre warianty dostępne są z siłownikiem pneumatycznym umożliwiającym kontrolę położenia za pomocą wyłącznika zbliżeniowego, dającego impuls elektryczny w momencie, gdy docisk osiągnie określone położenie w cyklu zacisknia.

Mechanizm zacisku pozostaje zamknięty nawet w przypadku braku ciśnienia powietrza!

Zaciski pneumatyczne dostępne są z mechanizmami dociskaczy pionowych oraz napinaczy suwakowych.

Właściwości elementów metalowych
Stal nierdzewna

OznaczenieAISI 303AISI 304+CuAISI 304AISI 316
Oznaczenie według
EN 10088-1-2-3
EN 10283 (AISI CF-8)
SINT C40 (AISI 316 LMC)
X 8 CrNiS 18-9 X 3 CrNiCu 18-9-4 X 5 CrNi 18-10 X 5 CrNiMo 17-12
Skład % stopu C ≤ 0.10
Si ≤ 1.0
Mn ≤ 2.0
P ≤ 0.045
S ≤ 0.15 ÷ 0.35
Cr 17.0 ÷ 19.0
Ni 8.0 ÷ 10.0
C ≤ 0.04
Si ≤ 1.0
Mn ≤ 2.0
P ≤ 0.045
S ≤ 0.030
Cr 17.0 ÷ 19.0
Ni 8.5 ÷ 10.5
C ≤ 0.07
Si ≤ 1.0
Mn ≤ 2.0
P ≤ 0.045
S ≤ 0.030
Cr 17.0 ÷ 19.5
Ni 8.0 ÷ 10.5
 C ≤ 0.08
Si ≤ 1.0
Mn ≤ 2.0
P ≤ 0.045
S ≤ 0.030
Cr 16.0 ÷ 18.5
Ni 10.0 ÷ 13.0
Granica wytrzymałości
Rm N/mm2
500 - 700 450 - 650 500 - 700 500 - 700
Umowna granica
plastyczności Rp 0,2 n/mm2
≥ 190 ≥ 175 ≥ 190 ≥ 205
Skrawalność bardzo dobra doskonała umiarkowana umiarkowana
Kowalność zła dobra dobra dobra
Spawalność zła bardzo dobra doskonała dobra
Charakterystyka struktura niemagnetyczna, doskonała do obróbki na urządzeniach automatycznych struktura niemagnetyczna dobra do niskich temperatur struktura niemagnetyczna dobra do niskich temperatur, możliwość stosowania w temperaturze do 700°C struktura magnetyczna dobra do niskich termperatur
Odporność na korozję

umiarkowana

ze względu na zawartość siarki należy unikać stosowania w środowiskach zawierających kwasy lub chlorki

bardzo dobra

odporna na korozję w środowiskach naturalnych: wodzie, w warunkach miejskich lub wiejskich, gdzie nie ma znacznej koncentracji chlorków, w przemyśle spożywczym

dobra

odporna na korozję w środowiskach naturalnych: wodzie, w warunkach miejskich lub wiejskich, gdzie nie ma znacznej koncentracji chlorków, w przemyśle spożywczym

doskonała

odporna na korozję również w środowisku morskim lub wilgotnym oraz w przypadku występowania kwasów

Główne obszary zastosowania przemysł motoryzacyjny i konstrukcyjny, elektronika, okucia meblowe przemysł spożywczy, chemiczny i farmaceutyczny, rolnictwo, przemysł konstrukcyjny, elektronika, spedycja, okucia meblowe przemysł spożywczy, chemiczny i farmaceutyczny, rolnictwo, przemysł konstrukcyjny i motoryzacyjny, budownictwo, okucia meblowe przemysł spożywczy i chemiczny, przemysł stoczniowy oraz produkcja komponentów do zastosowań w środowisku morskim lub w warunkach poważnego narażenia na korozję
OznaczenieAISI 316 LHCAISI 301AISI 302AISI CF-8
Oznaczenie według
EN 10088-1-2-3
EN 10283 (AISI CF-8)
SINT C40 (AISI 316 LMC)
Sint C40
X 2 CrNiMo 17-12-2
EN 100088-1;-2;-3
X10CrNi 18-8
X 10 CrNi 18-09 EN 10283
GX5CrNi 19-10
Skład % stopu C ≤ 0.08
Si ≤ 0.9
Mn ≤ 0.1
Mo ≤ 2.0 ÷ 4.0
Cr 16.0 ÷ 19.0
Ni 10.0 ÷ 14.0
C ≤ 0.05 ÷ 0.15
Si ≤ 2.0
Mn ≤ 2.0
P ≤ 0.045
S ≤ 0.015
Cr 16.0 ÷ 19.0
Mo ≤ 0.8
Ni 6.0 ÷ 9.5
C ≤ 0.08
Si ≤ 0.6
Mn ≤ 1.2
Cr 18.0
Ni 9.0
C ≤ 0.07Si ≤ 2.0
Si ≤ 1.5
Mn ≤ 1.5
P ≤ 0.04
S ≤ 0.03
Cr 18.0 ÷ 20.0
Ni 8.0 ÷ 11.0
Granica wytrzymałości
Rm N/mm2
330 500 - 750 600 - 800 440 - 640
Umowna granica
plastyczności Rp 0,2 n/mm2
≥ 250 ≥ 195 ≥ 210 ≥ 175
Skrawalność - zła dobra średnia
Kowalność - dobra zła -
Spawalność - dobra zła dobra
Charakterystyka struktura niemagnetyczna struktura austenityczna struktura magnetyczna dobra do niskich temperatur struktura antymagnetyczna, austenityczna
Odporność na korozję

średnia

z racji zwiększonej porowatości odporność na korozję generalnie jest ograniczona w porównaniu do stali nierdzewnej; zastrzeżenia dotyczą szczególnie środowiska kwaśnego i słonego

dobra

odporna na korozję w środowisku naturalnym; w wodzie, w warunkach miejskich, wiejskich i w środowisku przemysłowym

umiarkowana

dobra

odporna na korozję; materiał w dużym stopniu porównywalny z AISI 304

Główne obszary zastosowania przemysł chemiczny, celulozowopapierniczy, przemysł farbiarski, olejarski, mydlany i tekstylny, zakłady mleczarskie, browary sprężyny przeznaczone do użytku w temperaturze do 300°C, narzędzia (noże), blacha cienka dla przemysłu motoryzacyjnego, przemysł chemiczny i spożywczy produkcja sprężyn do różnych zastosowań przemysł spożywczy, napojów i opakowaniowy, armatura, pompy, miksery