Fot.1 Różne kształty, typy tulei mocujących
Tuleja mocująca jako element sprężysty zamocowana jest w specjalnym uchwycie tulejowym. Zespół ten służy do zamocowania pręta w otworze chwytowym: przedmiotu obróbki, a więc spełnia rolę podobną do uchwytu tokarskiego w tradycyjnej tokarce. Mocowanie jest natychmiastowe, automatyczne i wystarczająco mocne.
Tuleje mocujące występują w wielu typach, kształtach, rozmiarach.
W zależności od kształtu otworu chwytowego wyróżniamy tuleje z otworem: okrągłym, kwadratowym lub sześciokątnym.
Tulejki mocujące mogą być zamocowane w różnych zespołach mocujących i wówczas w zależności od zadań jakie wykonuje taki zespół, możemy wyróżnić:
- Zespół zaciskowy i tulejki zaciskowe, które tylko mocują pręt
- Zaspół podający i tulejki podające, które mocują i przesuwają pręt do następnych operacji
- Zespół przechwytujący i tulejki przechwytujące, które przechwytują pręt podany przez tuleję podającą i mocują go do dalszych operacji
Należy podkreślić, że takie określenie wskazuje tylko pozycję i zadania tulejki mocującej a nie jej konkretny kształt, typ, rozmiar.
Spotykamy też wiele rozmaitych kształtów powierzchni otworów chwytowych. Poniżej zawarto pełny ich opis wraz z oznaczeniem innych opcjii wykonania.
EG
Otwór okrągły. Powierzchnia otworu chwytowego gładka. Najbardziej delikatne mocowanie. Występuje w tulejach z zakresem 1 - 8 mm.
EO
Otwór okrągły. Powierzchnia otworu chwytowego z rowkami poprzecznymi. Występuje w tulejach od średnicy mocowania 8,5 mm do maksymalnego rozmiaru w danym typie.
EL
Otwór okrągły. Powierzchnia otworu chwytowego z rowkami poprzeczno- wzdłużnymi. Występuje w tulejach od średnicy 8,5 mm do maksymalnego rozmiaru w danym typie.
K
Otwór kwadratowy. Powierzchnia otworu z rowkami poprzecznymi. Wersja z powierzchnią gładką na zapytanie.
S
Otwór 6 - kątny. Powierzchnia otworu z rowkami poprzecznymi. Wersja gładka na zapytanie.
SG
Otwór okrągły. Powierzchnia SUPERGRIP - bardzo drobne rowki poprzeczne. Pewny chwyt bez możliwości przemieszczenia. Tylko na zapytanie.
CB
Otwór okrągły. Wkładka z węglika spiekanego wielokrotnie zwiększa trwałość powierzchni otworu chwytowego.
TS
Otwór okrągły dwustopniowy. Wersja przeznaczona do tulei przechwytujących z zamocowaniem elementu chwytanego na określonej głębokości.
IN
Otwór okrągły. Wymienne wkładki zaciskowe wykonane z materiałów miękkich takich jak: plastik, mosiądz. Wersja na zapytanie.
EC
Otwór okrągły z przesunięciem mimośrodowym. Wersja na zapytanie.
CROCO
Wersja CROKO z ząbkowanym nacinaniem szczęk. Tylko na zapytanie.
SOFT/EMERGENCY
Wersja tulei tymczasowej/rezerwowej. Nie utwardzona powierzchnia otworu chwytowego do samodzielnego przetoczenia na pożądany rozmiar. Do krótkiej pracy do czasu dostawy właściwej tulei.
SC
Wersja z rowkiem ustalającym na cylindrze. Rowek ten służy do pozycjonowania tulei w uchwycie tulejowym.
SS
Wersja z rowkiem ustalającym na stożku. Rowek służy do pozycjonowania tulei w uchwycie tulejowym.
System oznaczania Tulei mocujących według producenta
Nazwa | Typ powierzchni otworu okrągłego | Kształt otworu | Srednica w 0,01 mm | Typ pozycjonowania |
---|---|---|---|---|
.EG | .R - okrągły | np. | .SC | |
.EO | .K - kwadrat | 0300 = 3 mm | .SS | |
.EL | .S - 6-kąt | 0897 = 8,97 mm | ||
.SG | 1600 = 16,0 mm | |||
.SB | ||||
.CB | ||||
.TS | ||||
.IN | ||||
.EC | ||||
Przykłady pełnego oznaczenia: 173E.EG.R0300 185E.S2000.SC.SS | ||||
173E | .EG | .R | 0300 | - |
185E | - | .S | 2000 | .SC.SS |
Każda tulejka mocuje pręt o jednym rozmiarze:
średnicy - pręt okrągły
długości boku - pręt kwadratowy
rozmiaru tzw. pod klucz - pręt 6- kątny
Taka budowa tulejki mocującej jest pewnym ograniczeniem jej zastosowania, ale dostępność wymiarowa (podobnie jak tulejek typu ER) jest duża, co przy stosunkowo niewielkich cenach minimalizuje takie ograniczenia.
Jak wspomniano powstało wiele typów, kształtów tulejek i znormalizowanie ich w jednej normie jest w związku z tym niemożliwe. Dużą grupę takich tulejek opisuje norma DIN6343 i DIN6344, ale wiele typów jest nadal poza systemem normalizacji np. TZG, TZW, TZN, TZP i wiele innych.
Firma Fatpol ma największą w naszym kraju ofertę takich tulejek mocujących. W niej pogrupowano w sposób logiczny tą szeroką gamę takich wyrobów i uporządkowano w pewien sposób nazewnictwo i oznaczenia.
Tuleje wykonane są z naprawdę wysoką dokładnością. W tabeli poniżej przedstawione są wartości bicia trzpienia kontrolnego zamocowanego w danej tulei
Wszystkie rozmiary w [mm]
L= odległość pomiędzy powierzchnią czołową tulei a miejscem pomiaru czujnikiem.
Średnica pręta | EG/EO/EL | S | K | L |
---|---|---|---|---|
3 ÷ 6 | 0,02 | 0,07 | 0,07 | 16 |
6 ÷ 10 | 0,02 | 0,08 | 0,08 | 25 |
10 ÷ 18 | 0,03 | 0,12 | 0,12 | 40 |
18 ÷ 24 | 0,03 | 0,15 | 0,15 | 50 |
24 ÷ 30 | 0,03 | 0,18 | 0,18 | 60 |
30 ÷ 50 | 0,04 | 0,22 | 0,22 | 80 |
> 50 | 0,04 | 0,24 | 0,24 | 100 |